Dbaj o swoje stopy!
Cukrzyca jest chorobą, która ma ogromny wpływ na jakość oraz długość życia pacjentów. Wraz z czasem jej trwania mogą rozwinąć się liczne powikłania. Chorując na cukrzycę musisz być świadomy możliwości ich wystąpienia. W trakcie choroby uczysz się żyć z cukrzycą. Edukacja z zakresu przestrzegania diety cukrzycowej, przeliczanie wymienników węglowodanowych, regularne przyjmowanie leków, w tym samodzielne wstrzykiwanie insuliny, nauka obsługi glukometru oraz bardziej skomplikowanych urządzeń jak np. obsługa osobistej pompy insulinowej pomoże Ci zapanować nad chorobą. W Twojej edukacji bierze udział lekarz, pielęgniarka, ale przede wszystkim Ty łącznie z całą Twoją rodziną. W razie jakichkolwiek pytań, wątpliwości powinieneś zawsze zwrócić się do swojego lekarza specjalisty.
W leczeniu cukrzycy wszystkie działania mają na celu uzyskanie jak najlepszego wyrównania glikemii. Dzięki odpowiedniej, szeroko rozumianej profilaktyce i leczeniu, poprzez Twoją współpracę z lekarzem, pielęgniarką, dietetyczką, możesz zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań. Dzięki temu jakość Twojego życia może być porównywalna do jakości życia ludzi zdrowych.
Jednym z najpoważniejszych powikłań, na jakie jesteś narażony jako chory na cukrzycę jest zespół stopy cukrzycowej, czyli powstanie owrzodzenia stopy.
Powinieneś więc wiedzieć, w jaki sposób należy dbać o swoje stopy. Oto kilka wskazówek jak należy postępować, aby utrzymać stopy w dobrej kondycji przez długi czas.
Przede wszystkim powinieneś regularnie przestrzegać zasad higieny:
- Myj stopy codziennie. Używaj letniej wody z łagodnym mydłem. Nogi myj przez kilka minut (do 5 minut), nie mocz ich w wodzie zbyt długo. Ważna jest technika mycia stóp – myj je okrężnymi ruchami w kierunku od palców do góry.
- Po umyciu pamiętaj o tym, abyś dokładnie osuszył stopy tak, aby przestrzenie między palcami również były suche. Używaj miękkiego, bawełnianego ręcznika, nie wycieraj skóry zbyt mocno. Do wycierania używaj zawsze świeżego ręcznika.
- Po umyciu i osuszeniu stóp użyj kremu lub maści witaminowej w celu właściwego natłuszczenia skóry.
- Następnie zawsze dokładnie obejrzyj obie stopy. Możesz do tego użyć lusterka. Jeśli masz trudności, aby samodzielnie obejrzeć swoje stopy i ocenić ich stan, poproś o pomoc inną osobę, na przykład członka rodziny, opiekunkę, pielęgniarkę. Ta sama osoba powinna codziennie pomagać Ci w higienie stóp, aby regularnie oceniać ich stan.
- Szczególną uwagę musisz zwrócić na paznokcie – powinny być obcięte prosto, ale niezbyt krótko. Dobrze jest, jeśli wykonasz ten zabieg zaraz po umyciu stóp, kiedy paznokcie są miękkie. Jeśli czynność ta sprawia Ci trudność, poproś o pomoc opiekunkę lub pielęgniarkę. Pamiętaj o tym, aby obcinać paznokcie z zachowaniem zasad aseptyki. Ważne, aby przed obcięciem paznokci dokładnie umyć ręce i używać czystych i wysuszonych przyrządów.
- Chodź w skarpetkach. Kupuj tylko bawełniane, najlepiej bezuciskowe, bezszwowe. Zmieniaj je codziennie.
- Uważnie dobieraj obuwie. Zwróć uwagę na to, aby buty były kryte, dostatecznie szerokie, w odpowiednim rozmiarze. Obcas powinien być niski, stabilny i szeroki. Dobrze jest, jeśli buty są wiązane, wykonane z miękkiej skóry. Buty mają stabilizować Twoją postawę oraz chronić Twoje stopy przed urazami mechanicznymi i termicznymi. Nie możesz zakładać butów na gołe stopy. Przed założeniem butów zawsze bezwzględnie sprawdź ich wnętrze, czy nie ma w nich drobnych kamieni, piasku, odstających twardych szwów czy też zagiętych wkładek. Powinieneś również sprawdzić, czy w podeszwie nie ma ostrych wystających przedmiotów, na przykład pinesek, które mogłyby spowodować uszkodzenie twojej stopy. Unikaj butów na wysokich obcasach, z klamrami, paskami, wykonanych z gumy lub innych tworzyw sztucznych.
- Nie chodź boso! Zaburzenia czucia bólu i temperatury mogą spowodować łatwe kaleczenie się i tworzenie ran.
- W przypadku urazu, otarcia naskórka, pęknięcia skóry zawsze dokładnie obejrzyj zmianę i opatrz ją. Obserwuj gojenie się ran. Jeśli nie będziesz tego robić regularnie możesz nie rozpoznać rozpoczynającego się procesu zapalnego, który może rozprzestrzenić się bardzo szybko i z którym bardzo trudno będzie walczyć.
- Gdy zauważysz obrzęk, zaczerwienienie, wzmożone ucieplenie niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem. Takie objawy mogą sugerować rozwijającą się infekcję.
- Jeśli zauważysz trudności z gojeniem się rany, zaczerwienienie, obrzęk, ból lub wyciek ropnej treści, niezwłocznie zgłoś się do lekarza.
- Nie stosuj plastrów oraz bandaży uciskowych.
- Jeżeli zauważysz modzel, zgłoś się do lekarza lub pielęgniarki. Nie stosuj maści na odciski.
- Nie ogrzewaj nóg na kaloryferze, przy piecyku czy termoforem. Zaburzenia czucia mogą w takich sytuacjach doprowadzić do powstania oparzeń.
- Każdą najmniejszą zmianę na stopie budzącą twój niepokój skonsultuj z lekarzem. Pozwoli to na szybkie działanie i może zapobiec rozwojowi zespołu stopy cukrzycowej, która w najcięższej swojej postaci może doprowadzić do amputacji, a w efekcie do skrócenia życia.
Pamiętaj, aby codziennie dbać o swoje stopy!
