Czekoladowe flawonoidy korzystne
w cukrzycy typu 2
w cukrzycy typu 2
Blisko cztery lata temu na brytyjskim The University of East Anglia (UEA) powstał projekt zbadania wpływu flawonoidów, a szczególnie katechiny i izoflawonów, na obniżenie ryzyka wystąpienia choroby serca w kobiet z cukrzycą typu 2. Obydwa związki, występujące w roślinach (soja, brokuły, herbata, yerba mate, owoce cytrusowe, kakao), od dawna znane są z licznych działań leczniczych, jak np. działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, uszczelniające naczynia krwionośne, moczopędne czy rozkurczowe. Uwagę naukowców przeciągnęło szczególnie kakao, bogate we flawonoidy, znane z korzystnego wpływu na serce. Jeszcze wcześniej, bo w 2005 roku, naukowcy zaobserwowali, że codzienne spożywanie 100 g tzw. gorzkiej czekolady o wysokiej zawartości kakao przez 15 dni powodowało obniżenie ciśnienia u 15 ochotników poddanych badaniu. U obserwowanych osób poprawiła się także zdolność organizmu do metabolizowania cukru. Wyniki dotyczą jedynie gorzkiej czekolady; spożywanie mlecznej czekolady nie przynosi żadnych pozytywnych konsekwencji, poza czysto ludzką przyjemnością dla podniebienia. Wspomniane badanie miało charakter obserwacyjny. Badacze podkreślili, że nie należy samemu sobie aplikować czekoladowej diety, ponieważ czekolada, poza flawonoidami, zawiera także tłuszcze i jest kaloryczna. Jej zwiększone spożycie powinno być zrównoważone poprzez eliminację z diety odpowiednej ilości cukru i tłuszczów. Jednak zdaniem eksperta od dietetyki Cesara Fragi (University of California) korzystny wpływ czekolady na ciśnienie krwi wydawał się bardzo wiarygodny. Stwierdza również: „Poznanie zdrowych produktów i zrozumienie w jaki sposób ich składniki wpływają na normalne procesy fizjologiczne pomoże znacznie poprawić stan zdrowia całej populacji”.
Inne produkty bogate w katechiny, takie jak herbata czy czerwone wino, także sprzyjają regulowaniu ciśnienia krwi.
W styczniu br. opublikowano wyniki, wspomnianego na wstępie, rocznego badania z flawonoidami, które wykazało, że długotrwałe (12 m-cy) spożywanie flawonoidów przyczyniło się do poprawy profilu tłuszczowego i wrażliwości na insulinę u kobiet z cukrzycą typu 2, a także znacznie obniżyło ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca. W badaniu wzięły udział 93 kobiety w wieku 51–74 lata, po menopauzie, z cukrzycą typu 2, które przez rok jako dodatek do stałej terapii statynami otrzymywały dziennie 27 g czekolady specjalnie wzbogaconej we flawonoidy (90 mg epikatechiny i 100 mg izoflawonu) lub czekoladopodobnego placebo. Na początku i na końcu badania zmierzono pacjentkom poziom glukozy, insuliny i lipidów. W grupie badanej stwierdzono istotne obniżenie poziomu insuliny o 0,8 mU/l i wzrost wskaźnika QUICKI (quantitative insulin sensitivity index) o 0,003, w porównaniu z grupą kontrolną, w której wartości te wyniosły odpowienio: +0,6 mU/l i -0,004. Dodatkowo w grupie badanej stężenie cholesterolu frakcji LDL obniżyło się o 0,11 mmol/l, natomiast w grupie placebo wzrosło o 0,05 mmol/l. Dziesięcioletnie ryzyko choroby niedokrwiennej serca, oszacowane algorytmem UK Prospective Diabetes Study, wyniosło w grupie badanej 0,1% w porównaniu z 1,1% w grupie placebo.
Kobiety po menopauzie są znacznie bardziej narażone na zachorowanie i zgon z powodu niedokrwiennej choroby serca, niż w młodszym wieku, a współistniejąca cukrzyca zwiększa to ryzyko o ponad 3,5%.
Badacze podkreślają, że wyniki nie oznaczają wprost, że kobiety z cukrzycą typu 2 powinny jeść więcej czekolady. Ogólnie dostępna czekolada nie zawiera aż takiej dawki flawonoidów, jaka była użyta w badaniu, ponieważ znaczna ich część ulega zniszczeniu w procesie przetwarzania kakao w czekoladę. Dlatego należy ostrożnie przekładać wyniki badania na przyzwyczajenia dietetyczne konsumentów. Jednak profesor Aedin Cassidy z Norwich Medical School dodaje, że wyniki są bardzo ważne z punktu widzenia zdrowia publicznego, ponieważ dostarczają kolejnych danych na temat bardzo korzystnego wpływu diety na rezultaty kliniczne, w stopniu niekiedy nawet przewyższającym konwencjonalne leczenie.
Aktualnie testuje się hipotezę, że dodatek flawonoidów do stałej diety może wydajnie chronić przed chorobą serca. Jeśli hipoteza zostanie potwierdzona, lekarze dostaną do dyspozycji nowe narzędzie do leczenia kobiet z grupy wysokiego ryzyka.
Piśmiennictwo
1. Chocolate may cut diabetes risk. http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/7363004.stm
2. Chocolate has health benefits. http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/4371867.stm
3. Diets high in flavonoids help type 2 diabetic women. http://www.bbc.co.uk/news/uk-england-norfolk-16574725
4. http://www.incirculation.net/NewsItem/Flavonoid-consumption-associated-with-reduced-CHD-.aspx
5. Curtis PJ, Sampson M, Potter J, et al. Chronic Ingestion of Flavan-3-ols and Isoflavones Improves Insulin Sensitivity, and Lipoprotein Status and Attenuates Estimated 10-Year CVD Risk in Medicated Postmenopausal Women with Type 2 Diabetes. A 1-year, double-blind, randomized, controlled trial. January 16, 201210.2337/dc11-1443 Diabetes Care January 16, 2012.