Cukrzyca – epidemia zdrowotna, społeczna i gospodarcza
- Cukrzyca i jej
powikłania kosztują Polaków co najmniej 7 mld zł rocznie;
- Powikłania
generują połowę kosztów cukrzycy;
- Choroba wpływa na jakość
życia pacjentów na wielu płaszczyznach. W raporcie zwrócono uwagę na
nawracające epizody hipoglikemii i zwiększenie masy ciała.
- W ciągu ostatniego roku
wydatki na leczenie cukrzycy zmniejszyły się, zatem Polska zajmuje ostatnie
miejsce wśród krajów o zbliżonym PKB, pod względem wydatków na jednego pacjenta
z cukrzycą.
Piąta edycja raportu „Cukrzyca. Ukryta pandemia. Sytuacja w Polsce”,
przygotowanego przez firmę Novo Nordisk wspólnie z Gdańskim Uniwersytetem
Medycznym dowodzi, że cukrzyca generuje coraz większe koszty. Podczas gdy
wydatki na leczenie pacjenta
z cukrzycą maleją, leczenie powikłań pochłania już około połowę ogólnych kosztów tej jednostki chorobowej, szacowanych na co najmniej 7 miliardów złotych rocznie.
z cukrzycą maleją, leczenie powikłań pochłania już około połowę ogólnych kosztów tej jednostki chorobowej, szacowanych na co najmniej 7 miliardów złotych rocznie.
Z
analizy wynika, że cukrzyca oraz jej powikłania generują w skali roku koszty
bezpośrednie medyczne oraz pośrednie związane z utraconą produktywnością z powodu
nieobecności lub niezdolności do pracy oraz przedwczesnego zgonu na poziomie co
najmniej 7 miliardów złotych.
„Liczby
dają do myślenia” – komentuje dr Krzysztof Chlebus, ekspert
Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i do niedawna wiceminister zdrowia.
„Leczenie cukrzycy pochłania co najmniej 7 miliardów złotych rocznie. Koszty te
rosną z roku na rok, a obejmują zarówno bezpośrednie koszty leczenia chorych –
świadczenia, refundacje leków i dopłaty pacjentów do leczenia – jak również
pośrednie koszty leczenia i koszty leczenia powikłań. Połowę kosztów cukrzycy
generują powikłania – ich leczenie, absencje w pracy spowodowane powikłaniami,
trwała niezdolność do pracy, a także przedwczesne zgony.”
Cukrzyca
jest bardzo kosztowna i uciążliwa w leczeniu. Około połowy kosztów tej choroby
stanowią koszty związane z powikłaniami. Późne powikłania cukrzycy pojawiają
się przede wszystkim u pacjentów, którzy nie osiągają celów leczenia cukrzycy,
tj. prawidłowego wyrównania w zakresie glikemii, gospodarki lipidowej,
ciśnienia tętniczego krwi i masy ciała. W przebiegu terapii pacjenci mogą
doświadczać nawracających epizodów hipoglikemii, szczególnie jeżeli ich terapia
opiera się na insulinie. Efektem ubocznym stosowania insuliny jest często także
wzrost masy ciała, co dodatkowo niekorzystnie wpływa na możliwość osiągania
prawidłowych celów leczenia cukrzycy u pacjenta. Zarówno hipoglikemia, jak i
otyłość zwiększają ryzyko wystąpienia późnych powikłań cukrzycy.
Diabetolodzy nazywają to zjawisko ‘błędnym kołem cukrzycy’ – pacjent
na wczesnym etapie leczenia lekami doustnymi nie osiąga celów leczenia, więc
następuje intensyfikacja terapii poprzez włączenie insuliny. Insulina może
powodować przyrost masy ciała i wywoływać epizody hipoglikemii, co szczególnie
dotyczy insulin ludzkich. Przyrost masy ciała i hipoglikemia mogą zwiększyć
ryzyko obniżenia motywacji pacjenta do skutecznej samokontroli, co potencjalnie
prowadzi do intensyfikacji insulinoterapii.
Z powodu
cukrzycy, w Polsce umiera przedwcześnie ponad 23 tysiące osób rocznie. „Po raz
pierwszy udało nam się policzyć koszty utraconej produktywności spowodowanej
przedwczesnymi zgonami.
W zależności od metodologii, kształtują się one na poziomie od co najmniej 360 do nawet 650 milionów złotych” – podkreśla dr Krzysztof Chlebus.
W zależności od metodologii, kształtują się one na poziomie od co najmniej 360 do nawet 650 milionów złotych” – podkreśla dr Krzysztof Chlebus.
Podczas
gdy koszty cukrzycy i leczenia powikłań rosną, wydatki na jednego pacjenta z
cukrzycą
w Polsce maleją. Według Międzynarodowej Federacji Cukrzycy, w 2012 roku wynosiły one 1145 USD na osobę, podczas gdy w 2013 roku statystycznie spadły do 1037 USD. Żaden kraj o zbliżonym do Polski PKB (Estonia, Łotwa, Litwa, Węgry, Chorwacja, Słowacja, Grecja, Portugalia) nie wydaje mniej na leczenie cukrzycy, w żadnym z nich nie odnotowano również spadku tych wydatków.
w Polsce maleją. Według Międzynarodowej Federacji Cukrzycy, w 2012 roku wynosiły one 1145 USD na osobę, podczas gdy w 2013 roku statystycznie spadły do 1037 USD. Żaden kraj o zbliżonym do Polski PKB (Estonia, Łotwa, Litwa, Węgry, Chorwacja, Słowacja, Grecja, Portugalia) nie wydaje mniej na leczenie cukrzycy, w żadnym z nich nie odnotowano również spadku tych wydatków.
Liczba
Polaków cierpiących z powodu cukrzycy, szacowana jest przez Międzynarodową
Federację Cukrzycy na blisko 3 miliony, z czego około 1 milion osób może nie
zdawać sobie sprawy, że choruje na cukrzycę. Choroba ta nie daje objawów na
początkowym etapie rozwoju i jedynie pomiar stężenia glukozy we krwi lub
alternatywnie poziomu hemoglobiny glikowanej może stwierdzić lub wykluczyć
cukrzycę. Wiele osób z grupy ryzyka cukrzycy typu 2 – po 45. roku życia, z
nadwagą i wysokim ciśnieniem – nie wykonuje regularnych badań.
Jak wynika z analiz, ocena jakości życia osób z cukrzycą jest niższa
wśród pacjentów stosujących insuliny. Na samopoczucie pacjentów negatywny wpływ
mają m.in. epizody hipoglikemii i strach
pacjentów przed takimi zdarzeniami oraz wzrost masy ciała, znacznie
utrudniający życie z cukrzycą. Koresponduje to z wynikami badania DAWN2™
przeprowadzonego w 17 krajach na świecie, w tym w Polsce, według których w
naszym kraju co 5 osoba z cukrzycą cierpi na depresję.
„Analiza
struktury kosztów cukrzycy w Polsce pokazuje jak wiele aspektów zdrowotnych
związanych jest z tą chorobą przewlekłą. Aby zapanowanie nad tą epidemią XXI
wieku było możliwe, niezbędna jest współpraca ekspertów odpowiedzialnych
zarówno za politykę zdrowotną, jak i politykę społeczną, gospodarczą i
edukację” – konkluduje dr Krzysztof Chlebus.
----------
Raport
„Cukrzyca, Ukryta Pandemia, Edycja 2014” przygotowany przez firmę Novo Nordisk
i Gdański Uniwersytet Medyczny nie zawiera wytycznych dla strategii polityki
zdrowotnej. W publikacji przedstawiono najnowsze wyniki kosztowe w oparciu o
aktualne dane Narodowego Funduszu Zdrowia, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz
Głównego Urzędu Statystycznego, przyjmując najszerszą perspektywę całego
społeczeństwa. Raport zaktualizowano o dane dla 2013 roku. W celu zachowania
rzetelności opracowania, zastosowano metodologię kosztów pośrednich zgodną z
opracowaniem przygotowanym przez firmę Ernst & Young. Po raz pierwszy w
raporcie uwzględnione zostały koszty utraconej produktywności spowodowanej
przedwczesnym zgonem oraz obniżoną efektywnością
w pracy na skutek choroby (prezenteizm).
w pracy na skutek choroby (prezenteizm).
Publikacja
jest piątą edycją corocznej kompleksowej analizy poświęconej epidemiologii i
kosztom cukrzycy w Polsce finansowaną przez firmę Novo Nordisk. W tym roku
więcej miejsca poświęcono jakości życia z cukrzycą, hipoglikemii oraz otyłości,
jako czynnikom ryzyka rozwoju powikłań
w cukrzycy typu 1 i 2. Pełna edycja publikacji w wersji elektronicznej dostępna jest na stronie internetowej firmy Novo Nordisk – www.novonordisk.pl.
w cukrzycy typu 1 i 2. Pełna edycja publikacji w wersji elektronicznej dostępna jest na stronie internetowej firmy Novo Nordisk – www.novonordisk.pl.
Piśmiennictwo
Piśmiennictwo:
- “Severe Hypoglycemia and Risks of Vascular Events and Death”, Sophia
Zoungas, M.D., Ph.D., Anushka Patel, M.D., Ph.D., John Chalmers, M.D., Ph.D.,
Bastiaan E. de Galan, M.D., Ph.D., Qiang Li, M.Biostat., Laurent Billot, M.Sc.,
Mark Woodward, Ph.D., Toshiharu Ninomiya, M.D., Ph.D., Bruce Neal, M.D., Ph.D.,
Stephen MacMahon, D.Sc., Ph.D., Diederick E. Grobbee, M.D., Ph.D., Andre Pascal
Kengne, M.D., Ph.D., Michel Marre, M.D., Ph.D., and Simon Heller, M.D., for the
ADVANCE Collaborative Group, The New Journal of Medicine, October 2010.
- Global obesity: trends, risk factors and policy implications, Vasanti S.
Malik, Walter C. Willett & Frank B. Hu, Nature Reviews Endocrinology 9,
13-27 (January 2013).
- Cukrzyca, Ukryta Pandemia, Sytuacja w Polsce,
edycja 2014, Warszawa 2014
