Zdrowa żywność łagodzi stres
Dietetyka jest nauką starą jak świat. Już starożytni mędrcy wiedzieli jakie pokarmy czy zioła pomagają lub szkodzą. Zdobywanie jedzenia było podstawowym zajęciem człowieka od zarania: życiowa konieczność z czasem stała się przyjemnością. A przyjemności stanowią, jak wiadomo, przeciwwagę stresu, który jest nieodłącznym elementem współczesnego życia. Okazjonalny stres nie jest groźny. Kiedy nie możemy uruchomić samochodu albo gdy woda z pralki zaleje podłogę w łazience, nasz organizm wchodząc w stan pełnej mobilizacji pomaga nam uporać się z problemem wydzielając hormony stresu – kortyzol i adrenalinę. Jeśli jednak stres staje się chroniczny, wynikając np. z długotrwałych trudności w pracy, permanentnych problemów finansowych lub wychowawczych, wtedy nasz organizm radzi sobie z nim coraz gorzej, czego efektem są niedomagania zdrowotne. Działanie hormonów stresu polega m. in. na wzroście ciśnienia krwi i przyspieszeniu glikogenolizy, czego wynikiem jest zwiększony poziom glukozy we krwi. Nadmiar kortyzolu i adrenaliny spowalnia metabolizm sprzyjając tyciu, zakłóca też funkcjonowanie systemu immunologicznego. Kolejnymi konsekwencjami długotrwałego stresu są zmęczenie oraz stany depresyjne i lękowe. A kiedy jest nam źle, sięgamy po coś słodkiego „dla poprawy nastroju”. Nie jest to jednak czcze gadanie, bowiem cukry proste stymulują wydzielanie tzw. „hormonu szczęścia” czyli serotoniny, uspokajającej i zapewniającej dobre samopoczucie. Jednak nastroju na dłuższą metę nie poprawi ani duża paczka chipsów, ani pojemnik lodów czekoladowych. Cukry proste spożywane w nadmiarze uruchamiają bowiem, wspomniane powyżej, fizjologiczne reakcje łańcuchowe, które w efekcie sieją spustoszenie w organizmie i zamiast czuć się lepiej, czujemy się dużo gorzej – osłabieni, bez energii do działania, wykończeni. A dodatkowo przyzwyczajamy się do „pocieszycieli” w postaci słodyczy i w pewnym sensie uzależniamy się od nich. Sięgamy po kawę, ale kawa też nie pomaga. Skoro więc nie da się uniknąć stresu, trzeba nad nim zapanować.
Najlepszą obroną organizmu w okresie stresu jest odpowiednia dieta. Co należy jeść, aby złagodzić objawy stresu i lepiej sobie z nim radzić? Przede wszystkim nie za dużo cukrów prostych i więcej niewielkich posiłków zamiast 2–3 obfitych, aby utrzymywać poziom cukru na względnie stałym poziomie. Z tego też względu należy w posiłkach uwzględnić znacznie wolniej trawione cukry złożone w postaci pełnoziarnistego pieczywa, płatków owsianych, słodkich ziemniaków, fasoli i soczewicy bogatych w witaminy z grupy B, surowe warzywa, takie jak marchewka, łodygi selera, rzodkiewki, bo ich chrupanie łagodzi jeden z objawów stresu, jakim jest napięcie szczęk nie przysparzając przy tym zbędnych kalorii oraz pokarmy bogate w kwasy tłuszczowe Omega-3 (orzechy, migdały, siemię lniane, orzeszki piniowe, tuńczyk, łosoś), bowiem ograniczają wydzielanie hormonów stresu i jednocześnie chronią przed skokami nastroju oraz wpływają pozytywnie na funkcjonowanie mózgu. Witamina C (owoce cytrusowe) przyspiesza powrót ciśnienia i stężenia kortyzolu do normalnych wartości oraz wzmaga odporność na infekcje. Znakomitym źródłem uspokajającego magnezu będą suszone owoce i np. szpinak. Drób, a szczególnie mięso z indyka jest bogate w tryptofan, stymulujący wydzielanie serotoniny. Na tym właśnie polega potwierdzone już kojące działanie tryptofanu. Zdaniem naukowców z amerykańskiego National Heart, Lung, and Blood Institute (podlegającego NIH) nienasycone kwasy tłuszczowe oraz potas zawarte w awokado obniżają ciśnienie krwi. Zielona herbata ma także zbawienny wpływ na nasz organizm i to nie tylko w sytuacjach stresowych. Zawarty w niej aminokwas – teanina – pomaga zwalczać stres obniżając ciśnienie krwi.
Czyli, innymi słowy, do walki ze stresem potrzeba siły i wytrzymałości, a te uzyskamy z odpowiednio skomponowanych posiłków, które wcale nie muszą być szczególnie wyszukane. Należy bezwzględnie unikać „śmieciowego” jedzenia: batoników czekoladowych, chipsów, kanapek ze znanych na całym świecie punktów szybkiej sprzedaży. Dobrze jest także oddzielić pracę od jedzenia, a najlepiej zjeść posiłek w miłym towarzystwie, z rodziną lub z przyjaciółmi, co dodatkowo ukoi zszargane nerwy.
Piśmiennictwo
1.http://us.cnn.com/2012/02/08/health/healthy-eating-tips-stress/index.html?hpt=he_t4
3. http://stress.about.com/od/stresshealth/a/weightgain.htm
