W dniach 17-18.05 2018 r. w Berlinie odbyło się drugie już spotkanie „DIY APS and Technologies workshop”. Projekt ten ma na celu stworzenie algorytmu, który będzie sterował automatycznym dawkowaniem insuliny na podstawie danych z ciągłego monitorowania glikemii. W zamierzeniu przedstawiane rozwiązania będą stanowiły jedną z możliwych opcji „pętli zamkniętej” czyli sztucznej trzustki (artificial pancreas) w leczeniu cukrzycy typu 1. Wzięli w nim udział programiści i deweloperzy systemu Android APS, specjaliści z dziedziny wdrażania nowych technologii oraz lekarze diabetolodzy z Niemiec, Czech, Słowacji, Szwecji, Danii i Irlandii. Polskę reprezentowali prof. Aleksandra Araszkiewicz oraz dr Andrzej Gawrecki z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Spotkanie odbyło się w ThoughtWorks Werkstatt Berlin. Po krótkim zapoznaniu się Milos Kozak oraz Adrian Tappe, czołowi programiści systemu Android APS zaprezentowali dotychczasowe efekty swojej pracy. Podstawą działania aplikacji AndroidAPS jest algorytm, który po dostarczeniu wszystkich wartości wejściowych jest w stanie oszacować potrzebną w czasie kilku godzin zmianę dawki bazowej insuliny, w celu osiągnięcia docelowej wartości glikemii. System AndroidAPS do prawidłowego działania potrzebuje następujących danych wejściowych:
- informacji o insulinie aktywnej – „IOB” (insulin on board)
- informacji o aktualnej dawce tymczasowej – „BAS”
- aktualnego odczytu wartości glikemii BG, średniej z ostatnich 30 min, średniej z ostatnich 10 min, zmiany od ostatniego pomiaru i trendu zmian , te dane pochodzą z CGM
- informacji o profilu pacjenta : docelowe wartości glikemii, wrażliwość na insulinę - ISF , profil wchłaniania węglowodanów,
- informacji o posiłku , ilość węglowodanów i przyjętej insuliny posiłkowej
Przykład :
Załóżmy, że wartość aktualnej glikemii wynosi 110 mg/dl i powoli spada. Przy
zerowej wartości insuliny aktywnej IOB spodziewamy się utrzymania stałej
wartości glikemii, natomiast wskazania glikemii pokazują spadek. Powstaje
różnica (odchylenie) między oczekiwaną wartością a wartością rzeczywistą. Przyjmijmy, że spadek wartości glikemii
wynosi 2,5 mg/dl / 5min. Takie dane przełożą się na obniżenie glikemii
o 15mg/dl w przeciągu 30 min. Odchylenie wynosi -15mg/dl i obniży wartość glikemii do poziomu 95 mg/dl.
Ze względu na brak aktywnej insuliny IOB,
wartość ta posłuży do obliczenia redukcji
aktualnej dawki wlewu podstawowego.
Jest to algorytm naśladujący działanie trzustki pacjenta chorego na cukrzycę typu 1. Symulator ten został opracowany i zatwierdzony przez FDA w 2013 r. Algorytmy symulatora biorą pod uwagę wiele czynników takich jak: kinetyka glukagonu, nowy model kinetyki glukozy ( nie liniowy ), szybkość działania glukozy, itp. Niestety sam model wirtualnych pacjentów nie wystarczy. Dlatego podczas spotkania rozmawiano o projekcie wspólnego badania klinicznego.
Dalsze ustalenia objęte zostały
klauzulą poufności i nie mogą zostać rozpowszechnione poza krąg osób niezaangażowanych
w badaniach nad Android APS.
Od prawej strony: Paweł
Babańczyk, Aleksandra Araszkiewicz, Andrzej Gawrecki, Szymon Czapla.
Dziękuję Grupie casusBTL Sp. Z o.o. za sfinansowanie uczestnictwa w warsztatach DIY APS and Technologies workshop.
Szymon Czapla (Nightscout Polska)