Liksysenatyd nadzieją dla chorych na cukrzycę typu 2
Liksysenatyd jest nowym agonistą receptora GLP-1 (glucagon-like
peptide 1), głównego
mediatora efektu inkretynowego. Efekt inkretynowy polega na korzystnym
wpływie hormonów przewodu pokarmowego na sekrecję insuliny. GLP-1 jest białkiem
występującym naturalnie w organizmie. Jego uwalnianie następuje krótko po
spożytym posiłku, na skutek wzrostu stężenia glukozy we krwi. Mechanizm działania GLP-1
polega na:
·
hamowaniu produkcji glukozy przez wątrobę poprzez zmniejszenie
poposiłkowej sekrecji glukagonu przez komórki α trzustki
·
pobudzaniu komórek β trzustki do glukozozależnej sekrecji
insuliny
·
wpływie na ośrodkowy układ nerwowy (nasileniu uczucia
sytości i redukcji apetytu).
Struktura cząsteczki liksysenatydu zbliżona jest do budowy
cząsteczki eksenatydu. Wprowadzona modyfikacja polegająca na dołączeniu do końca
karboksylowego sześciu reszt lizyny spowodowała, że liksysenatyd jest odporny
na degradacyjne działanie dipeptydylopeptydazy 4 [1].
Spośród dostępnych analogów GLP-1, w Europie
i USA zarejestrowane są dwa preparaty – eksenatyd i liraglutyd. Liksysenatyd
nie jest jeszcze dopuszczony do obrotu na rynku. Ten długo działający analog
znajduje się obecnie w trakcie III fazy jednego z serii badań
programu klinicznego GetGoal [2,3]. Celem badania była ocena skuteczności
i bezpieczeństwa stosowania liksysenatydu w terapii cukrzycy
typu 2.
Program kliniczny GetGoal rozpoczął się
w maju 2008 roku i objął ponad 4300 pacjentów. Badania (z randomizacją
i z podwójnie ślepą próbą) trwały średnio 24 tygodnie. Polegały
na podawaniu pacjentom chorym na cukrzycę typu 2, leczonym dotychczas
lekami doustnymi lub insuliną, liksysenatydu lub placebo [3].
Wyniki badań wskazują, że liksysenatyd, podawany
w dawce 20 μg 1 raz na dobę, działa bardzo korzystnie na chorych
na cukrzycę typu 2, u których leczenie pochodnymi sulfonylomocznika
nie pozwala na właściwą kontrolę cukrzycy. U pacjentów, którym liksysenatyd
podawano łącznie z insuliną bazalną (bez względu na to czy stosowali metforminę
czy też nie), dochodziło do istotnego spadku poziomu hemoglobiny glikowanej
(HbA1c) (p=0,0002) i nie
wiązało się to ze wzrostem ryzyka wystąpienia hipoglikemii, w porównaniu z
grupą osób leczonych placebo [3,4]. Stosowanie wielu leków przeciwcukrzycowych,
na skutek obniżania stężenia glukozy we krwi, stwarza ryzyko hipoglikemii.
W tym zakresie liksysenatyd wydaje się być bezpieczny.
Wśród pacjentów leczonych liksysenatydem
zaobserwowano również istotną redukcję masy ciała (p<0,0001). Potwierdzało to wyniki otrzymane wcześniej z przebadania
populacji azjatyckiej. Do najczęściej zgłaszanych przez pacjentów dolegliwości
wynikających ze stosowania badanego leku należały mdłości. Odsetek pacjentów
rezygnujących z uczestnictwa w badaniu był niewielki [3,5].
Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że
liksysenatyd stosowany razem z insuliną bazalną może znacząco wpłynąć na
poprawę wyrównania glikemii. Wprowadzenie tego leku do użycia może okazać się krokiem
milowym w terapii cukrzycy typu 2 [3].
Pełne wyniki badań zostaną zaprezentowane
wkrótce w czasie zjazdów naukowych: ADA (American Diabetes Association), który odbędzie się w dniach
24–28 czerwca, oraz EASD (European Association for the Study of Diabetes), który
planowany jest na 12–16 września.
Piśmiennictwo
1. Christensen M., Knop F.K., Holst J.J.,
Vilsboll T. Lixisenatide. A novel GLP-1 receptor agonist for the treatment of
type 2 diabetes mellitus. IDrugs. 2009;12(8):503-13
2. Krętowski A. Długo działające analogi GLP-1 – aktualny
stan badań. http://www.diabetologiaonline.pl/lekarz_diabeto_adoz,info,288.html
3. Sanofi
GetGoal Programme On Lyxumia(R) (lixisenatide), As An Add-On To Basal Insulin,
Shows Significant Positive Phase III Results. http://www.medicalnewstoday.com/releases/227300.php
4. Sanofi:
Lyuxumia Shows Significantly Positive Phase III Results
5. Sanofi's
diabetes drug cuts blood sugar, weight. http://www.reuters.com/article/2011/05/31/us-diabetes-drug-idUSTRE74U60K20110531
