Rezonans magnetyczny u osób z rozrusznikami serca – kumulacja zjawisk
Silne pole magnetyczne wytwarzane przez aparaty rezonansu magnetycznego (MR) może być przyczyną niebezpiecznych powikłań związanych z wszczepionym urządzeniem medycznym takim jak neurostymulatory bądź urządzenia kardiologiczne – rozruszniki serca. W większości przypadków obecność takich implantów uniemożliwia wykonanie badania rezonansu magnetycznego. Wyjątek stanowią nowe systemy stymulujące, posiadające warunkowe dopuszczenie do stosowania w środowisku rezonansu magnetycznego. Są to pierwsze urządzenia medyczne złożone z rozrusznika i elektrod, posiadające znak CE pozwalający na wykonywanie badań MR całego ciała u pacjentów, którym je wszczepiono.
Dotychczas badań z zastosowaniem rezonansu magnetycznego nie można było przeprowadzać u pacjentów z implantowanymi rozrusznikami, gdyż groziło to poważnymi powikłaniami. Mogło dojść do zahamowania stymulacji, rozgrzania końcówki elektrody i jej uszkodzenia, awarii oprogramowania rozrusznika lub uszkodzenia samego urządzenia, co z kolei groziło wywołaniem zaburzeń rytmu serca u pacjenta.
– Dostępność zróżnicowanych technologii sprawia, że zdarzały się i ciągle mogą mieć miejsce w medycynie sytuacje, w których niektóre rozwiązania wzajemnie się wykluczają – podkreśla prof. dr hab. med. Marek Sąsiadek, kierownik Zakładu Radiologii Ogólnej, Zabiegowej i Neuroradiologii, Katedry Radiologii Akademii Medycznej we Wrocławiu oraz Przewodniczący Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Radiologicznego.
Rezonans magnetyczny (ang. Magnetic Resonance Imaging, MR) będący jedną z najszybciej rozwijających się technik diagnostyki obrazowej, a rozruszniki serca są szeroko przyjętymi i doskonałymi rozwiązaniami stosowanymi w medycynie – w diagnostyce i terapii. Niestety dotychczas ich jednoczesne stosowanie wzajemnie się wykluczało, niemożliwe było wykonywanie badań MR u pacjentów z implantowanymi rozrusznikami.
– Problem stawał się coraz poważniejszy, ponieważ po 65. roku życia prawdopodobieństwo konieczności wykonania badań MR zdecydowanie wzrasta. U tych samych pacjentów wzrasta również liczba wszczepianych urządzeń kardiologicznych – dodaje prof. Marek Sąsiadek. 50-70% chorych z implantowanymi stymulatorami i kardiowerterami-defibrylatorami będzie potrzebowało badania MR w okresie działania rozrusznika.
Wraz ze wzrostem wskazań i liczby wykonywanych badań MR, konieczne stało się wprowadzenie rozwiązań umożliwiających bezpieczne wykonywanie tych badań u pacjentów z implantowanymi rozrusznikami serca. Problem ten rozwiązuje wprowadzenie systemów stymulujących, które mogą pracować w polu magnetycznym wytwarzanym przez aparaty MR. W stymulatorach tych zastąpiono elementy wrażliwe na działanie pola magnetycznego innymi, obwody elektryczne zabezpieczono specjalnymi osłonami, a elektrody skonstruowano w ten sposób, aby pole magnetyczne nie mogło ich uszkodzić. Dodatkowo zastosowano oprogramowanie sterujące urządzeniem ze specjalnym trybem pracy przeznaczonym do uruchamiania w trakcie badania MR.
Wskazaniem do wszczepienia aparatu stymulującego (rozrusznika serca) obojętnego na działanie pola magnetycznego są choroby towarzyszące zaburzeniom rytmu serca wymagające diagnostyki i badań kontrolnych techniką rezonansu magnetycznego, w szczególności choroby nowotworowe i schorzenia neurologiczne.
Opracowanie: Redakcja Diabetologii online na podstawie otrzymanych materiałów prasowych.
