72. Konferencja Naukowa ADA : Najważniejsze wydarzenia – cz. 2
Niewątpliwie dwa najciekawsze doniesienia z poniedziałkowych sesji dotyczą bezpieczeństwa stosowania insuliny glarginy. Na sympozjum pt. ORIGIN trial – Final Results zaprezentowano wyniki badania ORIGIN (Outcome Reduction with Initial Glargine Intervention), które wykazało, że codzienna, standardowa terapia insuliną glarginą podawaną podskórnie, rozpoczęta nawet wcześnie w przebiegu cukrzycy typu 2, nie zwiększa ani nie zmniejsza ryzyka wystąpienia zawału serca, udaru, nowotworu lub incydentów sercowo-naczyniowych. ORIGIN jest największym z dotychczas przeprowadzonych badań dotyczących terapii glarginą. W badaniu wzięło udział 12 500 osób z cukrzycą o różnym stopniu zaawansowania leczonych glarginą lub metodą tradycyjną (bez insuliny) przez średnio 6,2 roku, z ponad 550 szpitali i 40 krajów. Pacjenci leczeni insuliną utrzymywali glikemię na poziomie 90–94 mg/dl przez cały okres trwania badania.
Autorzy badania, dr Hertzel Gerstein i dr Salim Yusuf (McMaster University Department of Medicine, Ontario) powiedzieli, że wyniki w sposób niepodważalny zaprzeczają teoriom o niepożądanych skutkach długoterminowego leczenia insuliną glarginą. Badanie wykazało także bardzo korzystne działanie insuliny glarginy w zapobieganiu cukrzycy u osób z grup wysokiego ryzyka, czyli z nieprawidłową glikemią na czczo oraz z nietolerancją glukozy. Sześcioletnie leczenie glarginą obniżyło u nich ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 o 28% w stosunku do grupy nieotrzymującej insuliny. Zdaniem badaczy, regularnie podawana glargina pomaga „odpocząć” trzustce przez czas leczenia i w ten sposób przedłuża jej funkcjonowanie. Pozytywny efekt leczenia utrzymywał się przez trzy miesiące. Pozostają jednak nadal aktualne dwa ze znanych działań ubocznych insuliny, a mianowicie ryzyko hipoglikemii i niewielkiego przyrostu wagi. W badaniu pacjenci średnio przybrali na wadze nieco ponad półtora kilograma przez 6 lat, zaś epizody hipoglikemii były nieliczne.
Dodatkowo, celem badania było także sprawdzenie, czy suplementacja diety kwasami tłuszczowymi omega 3 pomoże zapobiec zgonom z powodu incydentów sercowo-naczyniowych u osób z cukrzycą typu 2. Kwasy tłuszczowe omega 3 wykazały się całkowitą neutralnością w prewencji zgonów z w/w powodów.
Trzy niezależne badania przeprowadzone w pięciu krajach europejskich (Norwegia, Szwecja, Dania, Finlandia i Szkocja, łącznie ponad 447 000 pacjentów), w Kalifornii (115 000 pacjentów) i w Karolinie Północnej (ponad 52 000 pacjentów) porównując skuteczność długo działającej insuliny glarginy (Lantus, Sanofi) z innymi długo działającymi insulinami u pacjentów z cukrzycą wykazały brak zwiększonego ryzyka zachorowania na różne typy nowotworów (w tym raka piersi, prostaty i jelita grubego). Badania są o tyle ważne, że w 2009 r. ukazała się seria, często wykluczających się wzajemnie, doniesień ostrzegających o wzroście zachorowalności na nowotwory związanym ze stosowaniem insuliny glarginy. Dr John Buse (Diabetes Center, University of North Carolina School of Medicine) powiedział, że wyniki można z powodzeniem ekstrapolować na szybko działające insuliny.
Jedno z sympozjów było poświęcone historii leczenia insuliną, ponieważ w bieżącym roku minęło 90 lat od pierwszego terapeutycznego zastosowania insuliny w leczeniu cukrzycy,. Prof. Geremia B. Bolli (University of Perugia, Włochy) przypomniał najwcześniejszą (1946 r.) terapię cukrzycy typu 1 i 2 insuliną bazalną NPH. 1978 rok zapoczątkował erę pomp insulinowych, a w 2000 roku naukowcy ofiarowali lekarzom pierwszą insulinę glarginę.
Jeszcze jedną obiecującą obserwacją jest ta zaprezentowana przez dr. Stevena Shoelsona (Joslin Diabetes Center, Boston): salicylat sodu, przeciwzapalny lek niesteroidowy zbliżony do kwasu acetylsalicylowego znany od 140 lat, tani i bezpieczny, pomagał w kontroli glikemii i był związany z obniżeniem stężenia hemoglobiny glikowanej o 0,24% (p<0,001) i spadkiem stężenia glukozy na czczo o 11 mg/dl w porównaniu z grupą kontrolną (p<0,001). W badaniu TINSAL-T2D trwającym rok uczestniczyło 286 pacjentów z cukrzycą typu 2. Wyniki mogą wydawać się skromne, ale stosowanie salicylatu sodu pozwoliło na obniżenie dawek przeciwcukrzycowych leków doustnych w grupie leczonej. Bardzo nieliczne działania niepożądane nie doprowadziły do przerwania leczenia. Lek jest szeroko stosowany w leczeniu bólów reumatycznych stawów, ale nigdy nie był przedmiotem randomizowanych badań klinicznych, ponieważ został wprowadzony do użycia na długo przed powstaniem Agencji ds. Żywności i Leków (FDA). Jeśli w dalszych badaniach okaże się równie skuteczny, będzie jednym z najtańszych leków, ponieważ nie jest chroniony żadnym patentem, ani obarczony restrykcjami własności intelektualnej.
