Rodzaje insulin
Leczenie insuliną jest jednym z podstawowych sposobów farmakoterapii różnych typów cukrzycy w celu osiągnięcia prawidłowego wyrównania metabolicznego. Insulina może być stosowana w monoterapii lub w skojarzeniu z doustnymi lekami hipoglikemizującymi. Niekorzystny wpływ hiperglikemii został udowodniony w wielu badaniach i wydaje się nie podlegać dyskusji. Dlatego też osiągnięcie normo- lub prawie normoglikemii jest podstawowym celem leczenia cukrzycy.
Coraz lepsze poznanie patofizjologii choroby pozwala na wprowadzanie do terapii nowych leków, w tym insuliny i jej analogów. Modyfikowane i udoskonalane są zarówno poszczególne preparaty, jak też sposoby ich podawania. Pozwala to na uzyskiwanie lepszych efektów terapeutycznych przy jednoczesnej minimalizacji działań ubocznych. Na rynku dostępnych jest coraz więcej preparatów insuliny i jej analogów, przez co dostosowanie sposobu leczenia do indywidualnych potrzeb chorego staje się coraz łatwiejsze. Indywidualizacja insulinoterapii daje szansę na zaplanowanie programu leczenia, który będzie akceptowany i skrupulatnie realizowany przez chorego, a w rezultacie umożliwi osiągnięcie optymalnego wyrównania metabolicznego.
Preparaty insuliny można kategoryzować według ich różnych właściwości farmakokinetycznych. Podstawowy podział, oparty na czasie działania, wyróżnia insuliny oraz analogi tzw. bazowe oraz doposiłkowe. Preparaty bazowe podawane są jeden lub dwa razy na dobę, a preparaty doposiłkowe od trzech do pięciu razy na dobę. Określone preparaty mogą być stosowane osobno albo w postaci gotowych mieszanek zawierających poszczególne rodzaje insuliny, bądź jej analogów, w odpowiednich proporcjach. Dobór rodzaju insuliny lub jej analogu, dawki oraz sposobu podawania uzależniony jest od typu cukrzycy, obecności powikłań, stosowania innych leków hipoglikemizujących, wieku chorego, chorób współistniejących i trybu życia. Nie bez znaczenia jest także stopień edukacji i chęć współpracy chorego oraz jego status ekonomiczny. Sposób leczenia winien uwzględniać zarówno korzyści, jak i ryzyko terapii. Przedstawiona tabela, omawiająca dostępne w Polsce preparaty insuliny i jej analogów, może być pomocna w optymalizacji leczenia.
Najnowszym analogiem insuliny jest szybko działający analog insuliny ludzkiej – glulizyna. Charakteryzuje się ona szybszym początkiem i krótszym okresem działania w porównaniu z insuliną ludzką. Może być podawana podskórnie lub dożylnie. Właściwości farmakokinetyczne preparatu umożliwiają elastyczne stosowanie w wielu różnorodnych schematach terapeutycznych. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że jako preparat doposiłkowy może być podawany zarówno 15 minut przed posiłkiem, jak i nawet 20 minut po posiłku. Pozwala to na adekwatne reagowanie na aktualną glikemię, a tym samym optymalizację leczenia.
